Nadciśnienie tętnicze to choroba, z którą boryka się wiele wysoko rozwiniętych społeczeństw. Reklamy w telewizji i gazetach nawołują do opanowania wysokiego ciśnienia krwi przy pomocy niefarmakologicznych metod, zmian przyzwyczajeń żywieniowych oraz przepisanych leków.
Wszystkim z nas obiły się o uszy alarmujące wypowiedzi lekarzy o zwiększeniu ryzyka występowania miażdżycy, niewydolności serca czy udarów przy długo nieleczonym nadciśnieniu. Tymczasem, problem niskiego ciśnienia krwi nie jest już tak szeroko dyskutowany.
Czym właściwie jest niedociśnienie?
Aparat mierzący ciśnienie u normalnej, zdrowej osoby powinien pokazać odczyt w okolicach 120—129 dla ciśnienia tętniczego skurczowego. Gdy wynik zarejestrowany przez ciśnieniomierz jest niższy niż 100 mmHg będzie definiowany właśnie jako problem z niskim ciśnieniem krwi lub inaczej nazywaną – hipotensją lub hipotonią. Według różnych szacunków na nadciśnienie cierpi od 10 do nawet 15 milionów Polaków, czyli ciśnienie krwi już co trzeciego Polaka może być ponad normę. Tymczasem hipotensja dotyka tylko około 15% społeczeństwa. Czy jeśli nie jest to tak powszechna przypadłość, oznacza to, że problem nie jest palący i nie trzeba sobie nim zbytnio zaprzątać głowy?
Hipotensja to dolegliwość, która dotyka dziewczyny i młode kobiety, osoby szczupłe lub aktywnie fizycznie, a także dzieci w okresie dojrzewania. Jakkolwiek niepożądana przez dotkniętą nią osobę, przez lekarzy uważana jest za prawdziwie kłopotliwą wtedy, gdy niedociśnienie idzie w parze z jego objawami. Jest to jasny sygnał, że organy wewnętrzne nie otrzymują tyle krwi ile powinny, a to może pociągnąć za sobą już bardzo poważne konsekwencje. Czym objawia się hipotonia? Niskie ciśnienie krwi powoduje senność, stan ogólnego wyczerpania i apatii, niższą wydolność.
Takie osoby podejmując aktywność fizyczną szybko się męczą, a także często uskarżają się na powracające bóle głowy. Co więcej, tabletki przeciwbólowe nierzadko nie są w stanie uśmierzyć takiego bólu. Innymi typowymi objawami towarzyszącymi są szumy uszne, mroczki przed oczami, nudności, zawroty głowy. Symptomy te mają skłonność do nasilania się podczas wahań ciśnienia atmosferycznego, w wyniku czego niskociśnieniowcy przy zmianie pogody mogą być bardzo marudnymi.
Osoby z niskim ciśnieniem krwi nagminnie uskarżają się na lodowate dłonie i stopy, bez względu na to, czy to środek gorącego lata. Warto wiedzieć, że niedociśnienie niekoniecznie musi iść w parze z niskim tętnem. Paradoksalnie zdarza się, że tempo przyspiesza gdy ciśnienie krwi spada. Jest to naturalny mechanizm organizmu, który próbuje dostarczyć krew.
Należy rozróżnić kilka rodzajów niedociśnienia. Najczęściej spotykanym jest hipotonia samoistna, czyli taka, która jest albo dziedziczona, albo pojawia się samoistnie. Drugi typ to niedociśnienie wtórne, skutek przyjmowania leków, chorowania na inne dolegliwości, pewnych zachowań. Przykładowo leki stosowane w terapii choroby Parkinsona powodują obniżenie ciśnienia krwi. Choroby tarczycy również pociągają za sobą nieprzyjemne konsekwencje w postaci obniżenia ciśnienia krwi. Trzeci rodzaj hipotonii to niedociśnienie ortostatyczne (może być ostre lub przewlekłe). Jest to nagły spadek ciśnienia, który pojawia się przy zmianie pozycji ciała. Dotyka przede wszystkim osoby w podeszłym wieku, mające problemy z krążeniem krwi.
Czy niskie ciśnienie krwi powinno się leczyć?
Opinie kardiologów nie są jednoznaczne, wiele zależy od rodzaju niedociśnienia. W przypadku niedociśnienia ortostatycznego pacjent poddawany jest leczeniu farmakologicznemu. Osoby zmagające się z niedociśnieniem samoistnym mogą próbować wpłynąć na swój organizm poprzez dietę. Pomocne okażą się produkty o wysokiej zawartości kofeiny, tak więc wskazanym jest częstsze sięganie po wysokiej jakości kawę mieloną i czarną herbatę.
Przyjmowanie dużej ilości płynów pomoże zwiększyć objętość krwi, za to spożywanie napojów alkoholowych powinno zostać ograniczone. Osoby mające problemy z nadciśnieniem powinny wystrzegać się soli, za to niedociśnieniowcy mogą podnieść ciśnienie właśnie przez zwiększenie ilości soli w diecie.
Chociaż niskie ciśnienie krwi nie jest tak palącym problemem jak nadciśnienie, nie powinno być ignorowane. Taka przypadłość może pociągnąć za sobą kolejne, dlatego warto regularnie mierzyć ciśnienie i kontrolować stan swojego ciała.